Belevingsmonitor

De gemeente scoort gemiddeld een 7,1 voor leefbaarheid. De voorzieningen worden met een 7,6 beoordeeld gevolgd door het woonklimaat met een 7,2 en de openbare ruimte laat de laagste score zien met een 6,4. De verschillen zijn niet heel groot vergeleken met voorgaande jaren. De hoogste scoren zijn te vinden in Dreven (7,6) en De Hond (7,5), Terweijde Staatsliedenbuurt (6,4) en Achter de Poort (6,5) hebben als laagste gescoord.

Inwoners geven gemiddeld een 8,1 voor het woonplezier en een 7,9 voor de woonomgeving en de leefbaarheid. Deze cijfers liggen een fractie hoger dan voorgaande jaren. Ook zijn de inwoners over het algemeen positief over de buurtvoorzieningen zoals winkels, basisonderwijs en sport- en zorgfaciliteiten, maar de netheid en parkeergelegenheid kunnen beter. 

Veel inwoners hebben vooral isolerende maatregelen genomen (63%), gevolgd door zonnepanelen op het eigen dak (55%). Wel heerst er onderlinge verdeeldheid over het plaatsen van extra windmolens en aanpassingen in groenbeheer. 

Gemiddeld scoort de gemeente Culemborg een 5,9, dat is iets lager dan eerdere jaren. Dreven scoort het hoogst (7,0) en Ter Weijde Componistenbuurt scoort het laagst (5,4). Vergeleken met voorgaande jaren is vooral de feitelijke inzet voor de buurt gedaald samen met de sociale cohesie. Het eigen- en het buurttoezicht is toegenomen. 

In Lanxmeer en Dreven is het contact en de betrokkenheid hoger dan gemiddeld. Inwoners ouder dan 65 jaar voelen zich het meest betrokken (48%). Meer dan driekwart van de inwoners vindt dat mensen prettig met elkaar omgaan (77%) en een meerderheid voelt zich thuis in de buurt (64%). 

Vooral bij materiële voorvallen, zoals inbraken reageren inwoners (88%). De inzet voor een nette buurt is gedaald, terwijl (93%) van de inwoners zich verantwoordelijk voelt voor de leefbaarheid en veiligheid. Ruim de helft (55%) heeft zich het afgelopen jaar ingezet voor de buurt, vooral inwoners tussen de 30 en 44 jaar zetten zich in.

Culemborg scoort een 7,8 op sociale overlast dit is vergelijkbaar met eerdere jaren en hoger dan in 2022. De algemene veiligheidsbeleving is licht gestegen naar een 7,2. Dreven (8,2), De Hond en Lanxmeer scoren het hoogst op veiligheid, terwijl Nieuwstad (6,4) en Ter Weijde Staatsliedenbuurt lager scoren.

Overlast van buurtbewoners daalde naar 7%, terwijl overlast door jongeren licht is gestegen naar 18%. Te hard rijden, asociaal verkeersgedrag en hondenpoep zijn de meest genoemde problemen. 82% voelt zich (bijna) altijd veilig, al ligt dit onder het landelijk gemiddelde. De verkeersveiligheid scoort met een 6,2 lager dan andere aspecten. Slechts 5% deed aangifte van een misdrijf, maar meer inwoners nemen preventieve maatregelen zoals een buurtapp of brandbeveiliging.

De participatie in Culemborg scoort een 7,8, dit is iets hoger dan in 2022. Dit komt vooral door inwoners die werken of actief zijn in een vereniging. De score verschilt per wijk: Goilberdingen West scoort het hoogst (8,8), Voorkoop Zuid het laagst (7,0). 

Twee derde van de inwoners heeft betaald werk 64% en 43% doet vrijwilligerswerk. 62% is actief in een vereniging, vooral in sport. De hulp aan buren is afgenomen (50%), terwijl 42% mantelzorg verleent, dat is iets meer dan in eerdere jaren. De stijging in participatie komt mogelijk door het verdwijnen van coronabeperkingen.

De zelfredzaamheid in Culemborg is gestegen van 7,9 in 2020 en 2022 naar 8,1 in 2024. Deze score is gebaseerd op zelfzorgend vermogen, zelforganiserend vermogen en weerbaarheid. Hoger opgeleiden scoren het hoogst (8,3), terwijl jongeren, alleenstaanden en lager opgeleiden lager scoren (7,8-7,9).

Zelfzorgend vermogen scoort het hoogst met 9,2, ondanks dat lichamelijke gezondheid een belemmering blijft. Weerbaarheid scoort 7,8, wat een lichte stijging is sinds 2022. Zelforganiserend vermogen scoort 7,3, maar inwoners kunnen vaker terugvallen op hulp van familie, vrienden en buurtgenoten.

De scores variëren per wijk, met de hoogste score in Goilberdingen West (8,4) en de laagste in Achter de Poort (7,8). Problemen met lichamelijke gezondheid zijn afgenomen naar 26%. De meeste inwoners kunnen rekenen op familie (95%) en vrienden (93%) voor hulp.

De financiële zelfredzaamheid in Culemborg is gestegen naar een gemiddelde score van 7,6 in 2024, vergeleken met 7,3 in 2022. Minder inwoners hebben moeite om rond te komen (4% in 2024 tegenover 7% in 2022), terwijl 80% aangeeft (zeer) gemakkelijk rond te komen. Jongeren en alleenstaande ouders scoren lager op financiële zelfredzaamheid, respectievelijk 6,8 en 6,0, terwijl hoger opgeleiden het hoogst scoren met 8,1.

De scores variëren per wijk, met Dreven (8,9) en Parijsch Landzicht (8,3) aan de top en Achter de Poort (6,7) en Ter Weijde Staatsliedenbuurt (6,7) aan de onderkant. Acht op de tien inwoners komen (zeer) gemakkelijk rond, een stijging ten opzichte van 2022. Mensen met een koopwoning komen vaker gemakkelijk rond (87%) dan huurders van sociale (59%) of particuliere huurwoningen (57%).

Eenzaamheid scoort met een 8,3 in Culemborg vrij hoog. Veel inwoners (85%) hebben genoeg mensen om op terug te vallen en 77% vertrouwt volledig op anderen. Slechts een klein percentage ervaart gevoelens van leegte (4%) of verlatenheid (3%). Vergeleken met eerdere jaren voelen inwoners in 2024 zich minder eenzaam, waarschijnlijk door herstel na de coronapandemie.

Het gevoel van eenzaamheid verschilt per wijk. Met een 8,9 voelen Westerkwartier en De Hond (8,8) het minst eenzaam. In Achter de Poort (7,5) en Bloemen/Oranjebuurt (7,6) ervaren bewoners meer eenzaamheid. Sociale netwerken zijn sterk; meer dan 85% kan terugvallen op anderen, 80% voelt zich verbonden en 77% vertrouwt volledig op anderen. In wijken zoals Achter de Poort zijn deze percentages lager.

Circa 8% mist mensen om zich heen, 4% ervaart een leegte en 3% voelt zich vaak in de steek gelaten. Negen op de tien inwoners hebben minimaal één keer per week contact buitenshuis.

Bijna de helft van de inwoners van Culemborg (46%) kent de wijkteams, maar slechts 20% weet wat ze doen. De bekendheid is afgenomen sinds 2022 en varieert per wijk. Ongeveer een kwart kent het sociaal team, met hogere bekendheid in bepaalde wijken. Van degenen die contact hadden met een wijkteam, is 62% tevreden.

Zeven op de tien inwoners vinden het stadskantoor toegankelijk en 65% vindt informatie gemakkelijk. Iets meer dan zes op de tien inwoners (62%) vindt dat de gemeente duidelijke taal gebruikt. Drie kwart gebruikt e-mail of de website om contact op te nemen met de gemeente. Sociale media worden minder vaak gebruikt.

Inwoners halen hun nieuws vooral uit lokale kranten en de gemeentelijke website. De meeste inwoners zijn gematigd positief over de gemeente, maar slechts een derde voelt dat de gemeente ruimte biedt voor ideeën. Bijna twee derde vindt de informatie van de gemeente duidelijk en begrijpelijk. Het vertrouwen in het gemeentebestuur is gematigd positief.